Hoe de draaiknop echt werkt (en misverstanden)
De ogenschijnlijk simpele draaiknop regelt de koelintensiteit, niet een exacte temperatuur. Dat betekent dat de getallen op de knop vaak verkeerd worden opgevat als specifieke temperaturen, zoals 2°C, 4°C of 6°C, terwijl dat niet klopt. In werkelijkheid staat stand 1 voor minder koelen, en staan stand 5 of 7 voor maximaal koelen (afhankelijk van het model). Een veelvoorkomend misverstand is dat een verkeerde stand de koelkast ondoeltreffend maakt en onnodig stroom laat verbruiken.
De temperatuur in de koelkast schommelt continu, beïnvloed door hoe vaak de deur open gaat en hoeveel etenswaren er in liggen. Het is daarom belangrijk om de instellingen aan te passen aan de huidige situatie om goede koeling te krijgen zonder onnodig veel stroom te gebruiken.
Seizoensaanpassingen en waar je op moet letten
De ideale stand van de draaiknop verschilt per seizoen en per plek waar de koelkast staat. In de zomer, zeker in een warme keuken, is meestal meer koelvermogen nodig en zit je vaak op stand 4 of 5. In de lente en de herfst volstaat vaak stand 3 of 4, terwijl in de winter, bij een stabiele kamertemperatuur, stand 2 of 3 meestal genoeg is.
Als de koelkast in een onverwarmde bijkeuken staat, kan het anders reageren en heb je soms een hogere stand nodig om tussen 3°C en 5°C te komen. Modellen verschillen dus raadpleeg de handleiding van jouw model als je het precies wilt weten.
Handige tips en risico’s bij verkeerde instellingen
De omgevingstemperatuur en de interne luchtstroom spelen een grote rol. Zet geen etenswaren tegen de achterwand en houd ventilatiesleuven vrij zodat de lucht kan circuleren. De koudste plekken zitten meestal onderin, de deur is het warmst. Een verkeerde instelling kan leiden tot problemen zoals verwelkte sla of te zure melk bij een te warme stand, en bevroren groenten of hoger stroomverbruik bij een te koude stand.
Instellingen die niet stabiel zijn of te extreem worden gezet, zorgen dat de compressor vaker of langer draait, wat slijtage kan vergroten, de energiekosten opjaagt en uiteindelijk leidt tot meer voedselverspilling door bederf.
Waarom een koelkastthermometer handig is
Een koelkastthermometer geeft zekerheid over de interne temperatuur. Zet de thermometer in het midden van de koelkast, niet tegen de wand. Wacht na een aanpassing minimaal 12 uur voordat je opnieuw meet. De streefwaarde ligt tussen 3°C en 5°C. Pas langzaam aan, bijvoorbeeld 1 klik hoger of lager als het te warm of te koud is. Een simpele analoge thermometer (kosten vaak tussen € 8 en € 15) kan veel helpen bij het optimaliseren van je koelkast.
Het juiste gebruik van je draaiknop kan grote gevolgen hebben voor voedselverspilling en je energierekening. Door seizoensaanpassingen te maken en het gedrag van de koelkast te volgen, kun je je huishouden efficiënter runnen. Overweeg een thermometer en volg de aanbevelingen uit de handleiding van je model voor het beste resultaat.
